خلاصه ای از دستاوردهای انقلاب اسلامی
برای مشاهده ادامه مطلب را کلیک کنید.
خدمات و فعالیتهای نظام جمهوری اسلامی در ابعاد داخلی از گستره بسیار وسیعی برخوردار است که میتوان در چند حوزه آنها را تقسیم بندی کرد:
1. خدمات نظام در حوزه اقتصادی
2. خدمات و دستاوردهای نظام در حوزه فرهنگی، علمی و اجتماعی
3. خدمات و دستاوردهای نظام در حوزه سیاسی
از
آنجا که احصاء همه فعالیتها و خدمات انجام شده در طول 25 سال حیات جمهوری
اسلامی از حوصلة مجموعة حاضر خارج است، لذا سعی شد تا به یکی از سه حوزه
فوق، یعنی بخش خدمات و فعالیتهای اقتصادی توجه و تأکید شود. اگر چه در این
موضوع نیز انعکاس همه ابعاد و فعالیتهای اقتصادی میسر نبود، امّا ترجیح
این حوزه به سایر حوزهها از این رو است که در ارائه فعالیتهای اقتصادی
امکان آماری کردن آن وجود دارد. در عین حال نگاهی گذرا به برخی از
حوزههای دیگر نیز صورت گرفته است.
1. دستاوردها و خدمات اقتصادی
با
وجودی که ملموسترین و گستردهترین فعالیتهای نظارت جمهوری اسلامی در
حوزه اقتصادی است امّا نظام تبلیغاتی کشور نتوانست آن را به طور شایستهای
برای افکار عمومی منعکس نماید رجوع به آمار و ارقام این فعالیتها مؤید
این نکته است:
نفت
صنعت
نفت ایران نسبت به قبل از پیروزی انقلاب اسلامی با تحول عظیمی همراه بوده
است. زیرا اکنون ایران اسلامی مالک منابع نفتی خود بوده و کارشناسان
ایرانی مدیریت اجرایی عملیات صنعت نفت در کلیه بخشها اعم از اکتشاف،
حفاری، بهرهبرداری، صادرات، پالایش و انتقال را برعهده دارند.
این
در حالی است که این صنعت پیش از انقلاب کاملاً وابسته بود. از طرف دیگر
فعالیتهای اکتشافی صنعت نفت بعد از پیروزی انقلاب با جهش چشمگیر همراه
بوده است. طی یک دوره 20 ساله (57 تا 76) حداقل 50 میلیارد بشکه نفت
اکتشاف شد جالب این که کلیه فعالیتهای عملیات اکتشافی نیز توسط متخصصان
داخلی صورت گرفته است.
گاز
حجم
ذخایر گاز طبیعی شناسایی شده ایران در ابتدای سال 1381 حدود 6/26 تریلیون
متر برآورد شده که این میزان معادل 17 درصد از کل ذخایر جهان و 7/47 درصد
از ذخایر منطقه خاورمیانه است. قبل از پیروزی انقلاب اسلامی فقط پنج شهر
از نعمت گاز برخوردار بود که این رقم در پایان سال 80 به 392 شهر افزایش
یافته است. و متجاوز از 5/33 میلیون نفر از جمعیت کشور را تحت پوشش قرار
میدهد. در واقع سبد انرژی کشور توسط گاز طبیعی به بیش از 43 درصد رسیده
است.
پتروشیمی
میزان
تولیدات پتروشیمی در سال 57، 7/4 میلیون تن بود که با وجود تخریب آن توسط
رژیم بعثی عراق در جنگ تحمیلی، تاکنون بالغ بر 5/12 میلیون تن ظرفیت تولید
ایجاد شده است. با اتمام 16 طرح جدید تولیدات پتروشیمی، در آمد کشور از
این طریق از 6/1 میلیارد دلار در سال 80 به بیش از 7 میلیارد دلار در سال
84 میرسد.
فن آوری هستهای و انرژی هستهای
جمهوری
اسلامی علی رغم تحریم های شدید آمریکا و فشار به کشورهای دیگر برای عدم
همکاری در پروژه هستهای ایران، توانست چرخه سوخت هستهای را با دستان
دانشمندان داخلی به نقطه قابل ملاحظهای برساند تا جایی که تعجب جهانیان
را برانگیزد. در این ارتباط نظام جمهوری اسلامی توانست با کشف و استخراج
اورانیوم طبیعی در یزد و فناوری آن در اردکان یزد و سپس تبدیل آن به سه
ماده، هگزا فلوراید اورانیوم، اکسید اورانیوم و تترا فلوراید اورانیوم در
پایگاه هستهای اصفهان، بزرگترین گامهای چرخه سوخت هستهای را بردارد و
سپس با تأسیس پایگاه در نطنز از طریق به کارگیری دستگاههای سانتریفوژ به
غنی سازی اورانیوم دست یابد. این امر ایران را به ردیف دهمین کشور دارای
فن آوری هستهای ارتقا داده است. علاوه بر این، طراحی راکتور آب سنگین در
اراک و به مرحله نهایی رسیدن نیروگاه اتمی در بوشهر، گامهای دیگری بود که
نشان داد مدیریت انقلابی میتواند نظام جمهوری اسلامی را به یک کشور
پیشرفته تبدیل کند.
برق
برق
رسانی را میتوان یکی از افتخار آمیزترین فعالیتهای اقتصادی ایران پس از
پیروزی انقلاب اسلامی قلمداد کرد. قبل از پیروزی انقلاب اسلامی و در اوج
فعالیتهای رژیم طاغوت، فقط 1/3 میلیون مشترک برق (اعم از خانگی، عمومی،
صنعتی و کشاورزی) وجود داشت در حالی که این رقم در سال 1378 به 875 /14
میلیون مشترک و در سال 1380 به 345/16 میلیون افزایش یافت. نکته حائز
اهمیت در برق رسانی، دارا شدن بسیاری از روستاهای کشور و دورترین نقاط از
نعمت برق است.
آب
در
سال 1357 میزان تولید آب 5/1 میلیارد متر مکعب و تعداد انشعاب 7/2 میلیون
بود، امّا این رقم در سال 1377 به 976/3 میلیارد متر مکعب و 7 میلیون فقره
انشعاب افزایش یافت. آمارها در پایان سال نشان میدهد که انشعاب آب 650
شهر را تحت پوشش قرار داده است. یعنی 43 میلیون نفر تحت آب شهری و روستایی
قرار گرفتهاند.
توسعه مخابرات و تلفن
آمار
دقیق تلفنهای کشور در سال 1357، 850 هزار شماره بود در حالی که این رقم در
مرداد ماه سال 82 بالغ بر 599/13 میلیون شماره رسید و تا پایان برنامه سوم
توسعه به 16 میلیون افزایش خواهد یافت. تولید تجهیزات مخابراتی تا پیش از
انقلاب صرفاً محدود به تولید سوییچهای الکترونیکی EMD
و دستگاههای مخابراتی رومیزی و برخی دستگاههای مخابراتی بود امّا پس از
انقلاب به خصوص از سال 68 به بعد تغییرات شگرفی در تکنولوژی تولید تجهیزات
مخابراتی صورت گرفت. شبکه فیبر نوری یکی از مهمترین این تحولات است. در
کنار توسعه و گسترش تلفنهای واگذار شده تلفن همراه تا مرداد سال 1382 به
649/521/2 خط رسید. این تعداد تا پایان برنامه سوم توسعه به 10 میلیون
شماره افزایش خواهد یافت. علاوه بر موارد فوق، راه اندازی شبکههای اطلاع
رسانی و اتصال به بزرگراههای اطلاعاتی از جمله اینترنت نیز از خدمات
انقلاب در بخش مخابرات کشور میباشد.
تحولات در بخش راه و ترابری
به
اعتقاد کارشناسان، پیشرفت در صنعت حمل و نقل کشور، انقلابی در این بخش
محسوب میشود. زیرا در 25 سال پیش از پیروزی انقلاب 90 هزار کیلومتر راه
آسفالته و شوسه روستایی و 76 هزار کیلومتر جاده و راه اصلی و فرعی در
شهرهای مختلف احداث شد و در حالی که در سال 57 مجموع راههای اصلی و فرعی
کشور حدود 36 هزار کیلومتر بود.
در
شبکه ریلی کشور نیز در حال حاضر 6100 کیلومتر شبکه اصلی و بیش از 2000
کیلومتر شبکه فرعی راه آهن وجود دارد و در واقع به همت متخصصین داخلی
سالانه 600 کیلومتر راه آهن احداث میشود که در آینده نزدیک به 1000
کیلومتر قابل افزایش است و در بخش حمل و نقل هوایی نیز توسعه قابل ملاحظه
صورت گرفت در سال 81 بالغ بر 20 میلیون و دویست هزارنفر از طریق
فرودگاههای کشور جابجا شدهاند. دستیابی متخصصین داخلی به توانایی
پیشرفتهترین سطح تعمیر اساسی (اورهال) هواپیماهای پهن پیکر یکی از موارد
پیشرفت در صنعت هواپیمایی است. ساخت هواپیماهای ایران 140 با هزینه هر
فروند 5/8 میلیون دلار و توانایی ساخت 12 فروند در هر سال نمونه چشمگیری
از پیشرفتهای به عمل آمده پس از پیروزی انقلاب اسلامی است. ساخت
هواپیماهای آموزشی، بالگرد و هواپیماهای بدون سرنشین از جمله هواپیماهای 4
نفره فجر 3 از دیگر عملکردهای سازمان صنایع هواپیمایی است. تأسیس
فرودگاهها در نقاط دور افتاده و محروم کشور از امتیازات کشور پس از پیروزی
انقلاب است.
بخش صنعت
به
اعتقاد صاحب نظران خط مشیهای صنعتی به کار گرفته در سالهای پس از پیروزی
انقلاب اسلامی در بردارنده افزایش سهم ارزش افزوده صنعتی در اقتصاد کشور
از طریق بازدهی سرمایه گذاریهای انجام شده، ارتقای نقش طراحی و مهندسی در
تولیدات، افزایش صادرات، ارتقای بهرهوری و افزایش سهم دادههای داخلی در
تولیدات به همراه فعال نمودن بخش خصوصی بوده است. امروز دامنه ظرفیتهای
ایجاد شده یا بازسازی و نوسازی شده و تنوع محصولات جدید تا حدی است که در
بسیاری از محصولات نه تنها نیاز داخلی کشور برطرف شده بلکه ظرفیت صادراتی
نیز به وجود آمده است. با رشد صنایع واسطهای، وابستگی صنعت به منابع خارج
تا حد زیادی کاهش یافته و بذل توجه به طراحی و ساخت قطعات و اجزای ماشین
آلات و تجهیزات در کشور از یک سو و توجه زیربنایی کشور چون پالایشگاهها،
صنایع شیمیایی، صنایع سیمان نیروگاه و تأسیسات برقی توسط کارشناسان و
متخصصین ایرانی طراحی و توسط واحدهای صنعتی داخلی تولید شود.
میانگین رشد اقتصادی
دستیابی
به میانگین رشد اقتصادی بیش از چهار درصد در سالهای پس از پیروزی انقلاب
اسلامی با وجود فشارهای خارجی، تحریم، جنگ تحمیلی، تنشهای منطقهای و بین
المللی و...، یک موفقیت چشمگیر به حساب میآید با وجود آن که برخی
کارشناسان برای کشور در حال توسعهای همچون ایران، تحصیل رشد اقتصادی
سالانه بیش از شش درصد برای یک دوره بیست ساله را ضروری قلمداد میکنند تا
آثار عقب افتادگیهای گذشته جبران و مسیر توسعه هموار شود. رشد اقتصادی
ایران در نخستین برنامه پنج ساله توسعه اقتصادی به حدود هشت درصد و در
برنامه دوم به پنج درصد رسید. انتظار میرود که در برنامه سوم توسعه و در
اولین برنامه چهار ساله از چشم انداز بیست ساله مقام معظم رهبری، میانگین
رشد اقتصادی شش درصدی تحقق پیدا کند. البته باید توجه داشت که با وجود
پیشرفتهای حاصله در عرصههای مختلف علوم و فناوری، کشاورزی، صنعت، خدمات
و... برنامه اصلاح ساختار اقتصادی کشور که از اواسط دهه 70 به بعد بیش از
گذشته مورد توجه بوده، هم چنان با موانع جدی رو به رو است که باید با
تدبیری کارشناسی شده به رفع آنها همت گمارد از جمله آنها، وابستگی شدید
اقتصادی ملی به نفت و صادرات آن است و دیگر این که در بخشهای مدیریتی و
تصحیح زیر ساختهای کلان اقتصادی باید بیش از پیش کوشا بود. دستیابی به
آرمانهای انقلاب به ویژه در بخش اقتصادی، تنها در سایه عزم و بسیج ملی
برای جهش صادرات غیرنفتی تحقق مییابد که تضمین کننده توسعه پایدار و حیات
اقتصادی و عدالت اجتماعی است.
کشاورزی
در
زمینه تولید محصولات کشاورزی نیز تحولات قابل توجهی پدید آمد. بخش کشاورزی
در حال حاضر تأمین کننده یک چهارم تولید ناخالص داخلی، نزدیک به یک سوم
اشتغال و چهار پنجم نیاز غذایی و یک سوم ارزش صادرات غیرنفتی است. کشاورزی
پس از پیروزی انقلاب اسلامی علی رغم همه تنگناهایی که وجود داشت. رشد و
توسعه پیدا کردو در سال 77 ـ 76 بالغ بر 9/11 میلیون تن گندم و 3/3 میلیون
تن جو، 7/2 میلیون تن شلتوک برنج، 4/3 میلیون تن سیب زمینی، 2/1 میلیون
پیاز تولید شد. این در حالی است که پیش از انقلاب در سال 56 تنها 1/1
میلیون تن شلتوک برنج، 900 هزار تن جو، 1/5 میلیون تن گندم، 750 هزار تن
سیب زمینی و 500 هزار تن پیاز تولید میشد.
جمعیت
جمعیت
ایران در سال 56 بالغ بر 7/34 میلیون نفر بود. این رقم در سال 82 به
657/65 میلیون نفر رسیده است و نظام جمهوری اسلامی توانسته است به این
افزایش جمعیت پاسخگو باشد. اگر فقط به میزان خوراک، پوشاک، مسکن، مدرسه،
بیمارستان و حمل ونقل را در نظر بگیریم درخواهیم یافت که چه خدمات
گستردهای انجام شده است. این در حالی است که درآمد نفت در سال 56 با
جمعیت 34 میلیون بالغ بر 9/20 میلیارد دلار بود که این رقم با توجه به
کاهش ارزش دلار در بازارهای جهانی در سال 81 به 3/19 میلیارد دلار تقلیل
یافته است. یعنی با درآمدی کمتر و جمعیتی بیشتر نظام توانسته است توفیقات
بزرگی در اداره امور مردم و کشور کسب کند. خصوصاًاین که سطح زندگی مردم از
نظر بهرهگیری از امکانات و رفاه اجتماعی تحول چشمگیری یافته است.
توزیع در آمد
مطابق
آخرین آمارهای مربوط به توزیع درآمد در سالها 56 و 57، ده درصد از
ثروتمندترین مردمان ایران نسبت به ده درصد فقیرترین آنها به ترتیب 16/32
برابر و 60/24 برابر اختلاف درآمد داشتند که شکاف بسیار بالایی را نشان
میداد، امّا این رقم با اقدامات انجام شده پس از پیروزی انقلاب اسلامی به
60/20 برابر در سال کاهش یافته است. با این که پس از انقلاب شکاف درآمدی
ثروتمندترین فرد با فقیرترین، 5/11 برابر کمتر شده است و البته این موضوع
یک توفیق برای انقلاب محسوب میشود امّا از سوی دیگر بیانگر این است که
هنوز هم شکاف طبقاتی و درآمدی وجود دارد و متأسفانه بعد از گذشت 25 سال از
پیروزی انقلاب اسلامی به دلیل وجود مشکلات متعدد، هنوز وضعیت توزیع درآمد
در کشور مناسب نیست و فشار عمده این توزیع ناعادلانه در آمد در قالب فقر ـ
که بارها مقام معظم رهبری مسئولان را به مبارزه با آن فرا خواندهاند ـ به
دوش قشر حقوق بگیر و مستضعف جامعه وارد میشود.
2. خدمات و دستاوردهای نظام در حوزه فرهنگی، علمی و اجتماعی
به
موازات توسعه در بخشهای اقتصادی، در حوزه فرهنگی، علمی و اجتماعی نیز
اقدامات شایستهای پس از پیروزی انقلاب صورت گرفته است که در این مقاله با
رعایت شرط اختصار به اهم آنها اشاره میشود:
نرخ سواد
نرخ
باسواد جمعیت 6 ساله و بالاتر کشور از 7/28 درصد در سال 1355 به 5/79 درصد
سال 1375 و به بیش از 80 درصد در سال 1380 رسیده است. هم چنین قبل از
پیروزی انقلاب اسلامی (سال تحصیلی 56 ـ 57) در کل کشور 825/745/7 نفر دانش
آموز وجود داشت که این رقم در سال تحصیلی 80 ـ 79 به بالغ بر 314/18
میلیون نفر افزایش یافته است.
مراکز آموزش عالی
تعداد
دانشگاهها و دانشکدههای گروه پزشکی از 11 واحد در سال 58 ـ 57 به 38 واحد
در سال 76 ـ 75 افزایش یافت. هم چنین تعداد پزشکان از 13000 به 49000 نفر،
تعداد دانشجویان شاغل به تحصیل در گروه پزشکی از 25588 به 86059 نفر رسیده
است. تعداد پزشکان متخصص از 7000 نفر در سال 55 به حدود 17000 نفر در سال
75 افزایش یافته است. هم اکنون به طور متوسط برای هر 540 نفر یک تخت
بیمارستان و برای هر 80 هزار نفر یک مؤسسه درمانی فعال در کشور وجود دارد.
تعداد فارغ التحصیلان مراکز آموزش عالی از 135 هزار نفر در مقطع زمانی سال
1375 به حدو 4/2 میلیون نفر در مقطع زمانی سال 1380 رسیده است.
سایر موارد
ـ پیشرفت کمی و کیفی شبکههای رادیویی و تلویزیونی و تأسیس و راه اندازی شبکههای برون مرزی مثل شبکه سحر، جام جم و صبا.
ـ گسترش مراکز هنری و فرهنگی.
ـ توسعه و رشد علمی مانند فن آوری هستهای، سلولهای بنیادی جنینی و... .
ـ گسترش تأمین اجتماعی و انواع بیمههای حمایتی.
3. دستاوردهای سیاسی
انقلاب
اسلامی در حوزه سیاسی تأثیرات و تحولات بسیار مثبتی را بر جای گذاشته است
اگر چه این آثار و نتایج مثبت در پشت ابرهای جنجالهای سیاسی و تبلیغات
رسانههای بیگانه پنهان مانده است، امّا قابل رد و نفی نیستند. انسانها
همواره قدر نعمت را در فقدان آن بیشتر درک میکنند، امّا در عین حال
یادآوری و تذکر آن میتواند همان نتیجه را به ارمغان آورد. امام عظیم
الشأن و به تبع ایشان، مقام معظم رهبری همواره چنین مشیای داشتهاند. در
این رابطه ثمرات، پیامدها و آثار انقلاب را همانا تحول در نهادهای سیاسی ـ
اجتماعی، آزادی، استقلال، گسترش مشارکت سیاسی و جایگزینی ارزشهای اسلامی
و... میدانستند.
استقلال سیاسی
یکی
از مهمترین دستاوردهای انقلاب اسلامی استقلال سیاسی آن است. این در حالی
است که رژیم طاغوت به هیچ وجه از استقلال در تمامی سطوح برخوردار نبود.
علاوه
بر این نظام جمهوری اسلامی در مقایسه با کشورهای منطقه و بسیاری از
کشورهای دنیا مستقلترین کشور محسوب میشود. سیاست نه شرقی نه غربی، ایران
اسلامی را که در دوران معاصر همواره تحت نفوذ قدرتهای استعماری و بیگانه
بوده است، به یک کشور غیر قابل نفوذ و کاملاً مستقل تبدیل کرده است.
قانون اساسی
قانون
اساسی یکی از مهمترین دستاوردهای انقلاب اسلامی به شمار میآید. اهمیت این
دستاورد از این جهت است که نحوه تعامل مردم و دولت، حقوق شهروندی و نقش
مؤثر مردم در اداره حکومت در آن به طور واضح و کامل دیده شده است. تحول در نهادهای سیاسی ـ اجتماعی در
رابطه با تحول در نهادهای سیاسی ـ اجتماعی، حضرت امام بیشترین تأکید را بر
پیدایش دولت خدمتگزار به عنوان دستاورد عمده انقلاب اسلامی داشتند. به نظر
امام، ایجاد دولت مردمی که مظهر اتحاد و همدلی و ملت به شمار میآید از
برکات انقلاب محسوب میشود. ولایت فقیه از
آنجایی که اساس نظام بر مبنای ولایت فقیه استوار شده است و با توجه به
ویژگیها و مختصات ولی فقیه، نظام جمهوری اسلامی از قابلیت هایی برخوردار
است که سایر نظامهای سیاسی از آن برخوردار نیستند. از همین رو امام راحل
همواره تأکید داشتند که از ولایت فقیه پشتیبانی کنید تا به نظام آسیبی
نرسد. آزادی امام
راحل آزادی بیان، قلم، فکر و اندیشه را از دستاوردهای مهم انقلاب
میدانستند، به حق نیز در یک قضاوت منصفانه در مقایسه با بسیاری از
کشورهای دنیا آزادی در ابعاد مختلف از دستاوردهای مهم انقلاب اسلامی است.
مشارکت سیاسی
یکی دیگر از ثمرات انقلاب، مشارکت سیاسی آحاد ملت در تمامی مسائل کشور است.
مردم
ایران پس از انقلاب، تمام نهادهای سیاسی را به طور مستقیم تعیین میکنند و
شرکت آزادانه مردم در انتخابات و نرخ مشارکتی که مردم در انتخابات مختلف
داشتهاند، بیانگر اهمیت و جایگاه این مسئله در نظام جمهوری اسلامی و
شناسایی نقش مردم به عنوان سرچشمه قدرت است.
4. سایر موارد
ـ ایجاد نظام مردم سالاری دینی.
ـ گسترش گروهها و احزاب سیاسی
ـ انتقاد پذیری
ـ عدم وجود زندانی سیاسی
ـ تفکیک قوا
ـ رشد سیاسی و آگاهیهای عمومی و حضور آنها در صحنههای مختلف
ـ برابری همه آحاد ملت (مسئول و غیرمسئول) در برابر قانون
سلام
خدا این قدر ناشناسی ما را ببخشد .آمین