بارم بندی دروس زیست شناسی
بارم بندی و ارزشیابی درس علوم زیستی و بهداشت پایه اول متوسطه
الف ) ارزشیابی پایانی :
فصل ها |
نوبت اول |
نوبت دوم |
شهریور |
|
1 |
3 |
5/0 |
2 | |
2 |
4 |
1 |
5/2 | |
3 |
3 |
5/0 |
2 | |
4 |
5/3 |
1 |
2 | |
5 |
5/6 |
2 |
5/3 | |
6 |
- |
4 |
2 | |
7 |
- |
7 |
4 | |
8 |
- |
4 |
2 | |
جمع |
20 |
20 |
20 |
*بارم فصل هایی را که بیشترازیک نمره دارند،می توان حداکثربا 5/0نمره اختلاف،نسبت به جدول فوق درنظر گرفت. *دادن سؤال از بخش هایی از کتاب که با عنوان بیشتر بدانید مشخص شده اند در امتحانات مجاز نیست. *در ارزش یابی های پایانی، علاوه بر ارزش یابی دانستنی های اکتسابی دانش آموزان ، مهارت های فکر کردن ، مقایسه کردن،تفسیرکردن،طراحی آزمایش وپیش بینی علمی که نمونه هایی از آن ها در کتاب درسی دانش آموز مشخص شده است، ارزش یابی شود. حداقل نمره ای که به این مهارت ها اختصاص داده می شود, نبایستی از 25 درصد نمره ی آزمون کم تر باشدنمونه پرسش هایی که برای ارزش یابی از این مهارت ها طرح می شوند،درکتاب درسی دانش آموز موجود است . بدیهی است اگر در آزمون سوالاتی عینا شبیه سوالات کتاب درسی داده شود، چنین سوالاتی ارزش چندانی ندارند. ب) ارزش یابی مستمر (نوبت اول و دوم): چون در ارزش یابی از این درس علاوه بر دانستنی های حیطه شناختی (مفاهیم، اسامی...) مهارت های ذهنی و عملی نیز در خور توجه اند، لازم است : در ارزش یابی مستمر، علاوه بر دانستنی های حیطه شناختی، مهارت های بحث کردن ، آزمایش کردن، مشاهده کردن، فعالیت و جمع آوری اطلاعات (تحقیق کنید)، با کمک معیارها و لیست هایی که نمونه لیست هایی که برای ارزش یابی از مهارت های عملی به کار می روند، ارائه شده است.لازم است برای هردانش آموز لیست جداگانه ای تهیه شود. این لیست ها جنبه ی پیشنهادی دارند و دبیران محترم می توانند مواردی را حذف یا اضافه کنند.
|
بارم بندی درس زیست شناسی وآزمایشگاه (1)
فصل |
نوبت اول |
نوبت دوم |
شهریور |
|
1 |
5/4 |
1 |
2 | |
2 |
5/6 |
5/1 |
3 | |
3 |
5/4 |
1 |
5/2 | |
4 |
5/4 |
5/1 |
5/2 | |
5 |
- |
2 |
5/1 | |
6 |
- |
5/6 |
5/4 | |
7 |
- |
5/2 |
5/1 | |
8 |
- |
4 |
5/2 | |
جمع |
20 |
20 |
20 |
بارم بندی درس زیست شناسی و آزمایشگاه (2)
فصل |
نوبت اول |
نوبت دوم و شهریور |
|
1 |
5/3 |
2 | |
2 |
5/3 |
2 | |
3 |
3 |
5/1 | |
4 |
5/3 |
5/1 | |
5 |
3 |
5/1 | |
6 |
5/3 |
2 | |
7 |
- |
5/1 | |
8 |
- |
2 | |
9 |
- |
2 | |
10 |
- |
2 | |
11 |
- |
2 | |
جمع |
20 |
20 |
اطلاعیه انجمن شیمی:
به نام خداوند جان و خرد
دانش آموزان عزیز , گروه شیمی مدارس جمهوری اسلامی ایران در کشور سوریه در نظر دارد با همکاری دانش آموزان مجتمع های امام خمینی ( ره ) و حضرت زینب ( س ) اقدام به تاسیس و فعال نمودن انجمن شیمی نماید. از دانش آموزان علاقه مند و فعال خواهشمند است پس از مطالعه فعالیت های پیش بینی شده که در زیر نوشته شده است به آقای نیکنام دبیر شیمی مجتمع مراجعه کرده ودر زمینه های مختلف با این انجمن همکاری نمایند .
فعالیت های پیش بینی شده :
1- تشکیل کمیته پژوهشی جهت جمع آوری و ارائه مقالات علمی ساده وجذاب
2- تشکیل کمیته علمی با همکاری دبیر شیمی وسایر دبیران مرتبط جهت رفع اشکالات علمی دانش آموزان
3- شناسایی دانش آموزان مستعد وعلاقه مندبه شرکت در المپیادها ورفع نیازهای علمی آنان با کلاس های فوق برنامه
4- بازدید علمی دانش آموزان از شرکت های ایرانی فعال در سوریه
5- تهیه ومعرفی جزوات کمک آموزشی
6- تهیه گاه نامه شیمی
7- تشکیل کار گروه دست ساخته ها
با تشکر
گروه شیمیخواص برگ چای
جام جم آنلاین: آنتی اکسیدانها انواع خاصی از ویتامینها، مواد معدنی و آنزیمها
هستند که بدن را در برابر بیماریها و مشکلاتی از قبیل سرطان، بیماریهای قلبی
عروقی، آرتروز و آب مروارید محافظت میکنند. آنتی اکسیدانها، در واقع مواد
ارزشمندی محسوب میشوند که در مقابل رادیکالهای آزاد که برای سلامتی مضر هستند از
بدن محافظت میکنند و آنها را پیش از اینکه بتوانند سلولهای سالم را مورد حمله
قرار دهند و موجب صدمات شوند، خنثی میکنند.
اگرچه آنتیاکسیدانها در مواد
مختلفی وجود دارند، اما پژوهشگران گروه مهندسی صنایع غذایی پژوهشکده توسعه صنایع
شیمیایی ایران وابسته به جهاددانشگاهی برای اولین بار در دنیا موفق به استخراج و
خالصسازی آنتی اکسیدان ضد سرطان EGCG از برگ سبز چای ایرانی با استفاده از امواج
ماوراء صوت شدند. این آنتیاکسیدان که دارای خواص درمانی و غذایی معجزه آسایی است
میتواند در تولید محصولات غذایی سودمند، مواد بهداشتی آرایشی و داروهای با فناوری
نوین کاربرد داشته باشد.
همه سلولهای بدن حاوی اتمی با هسته بار مثبت و
الکترونهای با بار منفی به دور آن هستند. وقتی که بدن در معرض آلودگی هوا، دود
سیگار، مواد شیمیایی، آفتکشها، الکل، داروها، دودهای سمی، غذاهای سرخ شده،
چربیهای غیراشباع و غیره قرار میگیرد، الکترونها میتوانند از مدار خود خارج
شوند. در این حالت، اتمی که الکترون از دست داده است، ناپایدار میشود و سعی
میکند تا از اتمهای نزدیک به خود الکترون بگیرد تا جایگزین الکترون از دست رفته
نماید و در نتیجه واکنشهای زنجیرهای اتفاق میافتند. رادیکالهای آزاد، هر یک از
اتمها و یا مولکولهایی هستند که دارای الکترون جفت نشده باشند. واکنشهای
زنجیرهای که به وسیله الکترونهای جفت نشده انجام میشوند میتوانند رادیکالهای
آزاد را به جریان خون بفرستند و احتمالا سرطان، بیماریهای قلبی و غیره را به وجود
آورند. بهطور کلی بیشتر از 50 بیماری وجود دارد که رادیکالهای آزاد در آنها نقش
دارند.
به گفته مهندس عباس جعفری جید، مسوول طرح استخراج آنتی اکسیدان
ضدسرطان از برگ چای، رادیکالهای آزاد میتوانند در ابتدا به غشاءهای سلولی سپس به
ساختارهای درون سلولی مانند میتوکندری و هسته و در انتها بهDNA آسیب برسانند و موجب
موتاسیون شوند که این موتاسیون میتواند باعث بروز سرطان شود. غشاءهای سلولی آسیب
دیده براحتی به ویروسها اجازه ورود به بدن را میدهند. در جریان خون نیز
رادیکالهای آزاد به رگهای خونی آسیب میرسانند.
جعفری جید میافزاید:
آنتیاکسیدانها به ترمیم آسیبهای وارد شده به بدن به وسیله این رادیکالهای آزاد
به 2 روش کمک میکنند. اول این که این مواد در مرحله اول از تشکیل رادیکالهای آزاد
در بدن جلوگیری میکنند و در مراحل بعدی نیز تاثیر آنها را روی بدن و بروز مشکلات
برای سلامتی را کاهش میدهند.
مکانیسم اثر این آنتیاکسیدانها به این
ترتیب است که با دادن اتم هیدروژن به رادیکال آزاد تشکیل شده، از گسترش واکنشهای
زنجیرهای اکسیداسیون جلوگیری میکنند، به این ترتیب کارایی و درجه تاثیر یک
آنتیاکسیدان، بسهولت جدا شدن اتم هیدروژن از آن مربوط میشود.
استخراج
دارو از چای
خصوصیات دارویی چای غالبا به کاتچینهای آن (یکی از مهمترین
مواد موجود در چای سبز و چای سیاه) نسبت داده میشود. کاتچینهای چای شامل
آنتیاکسیدانهای EGCG ،ECG ،EGC و EC هستند. در میان این آنتیاکسیدان EGCG
بیشترین مقدار را داراست و قدرت آن 100 برابر ویتامینC و 25 برابر ویتامینE است.
به گفته جعفری جید عصاره برگ سبز چای و بخصوص EGCG در بیماریهای عصبی از
نابودی سلولهای عصبی جلوگیری میکند. این ماده تاکنون بر سلولهای سرطانی پوست،
سیستم لنف و پروستات در انسان و حیوان مورد آزمایش قرار گرفته است و استفاده از آن
به صورت خارج از بدن (Invitor)، به مرگ سلولی برنامهریزی شده در سلولهای سرطانی
منجر میشود، ولی روی سلولهای عادی تاثیری ندارد. چون مواد شیمیدرمانی مورد
استفاده در درمان سرطان در حال حاضر، سلولها را با مکانیسمی غیر از مرگ سلولی
برنامهریزی شده از میان میبرند، بنابراین EGCG میتواند یک ماده ایدهآل برای
شیمیدرمانی باشد، چون دارای اثرات جانبی کم بوده و یا اصلا اثر جانبی نداشته باشد.
البته به اعتقاد جعفری جید به دلیل اینکه اولاً باید مقادیر زیاد چای به
منظور استفاده از اثرات درمانی آن استفاده شود و ثانیاً اینکه چای حاوی کافئین
میباشد که اثرات نامطلوب بر سیستم قلبی عروقی میگذارد و در عین حال اثرات
موتاژنیک دارد، نمیتوان چای سبز زیاد مصرف کرد. بنابراین لزوم جداسازی کافئین از
برگ سبز چای استخراج و تولید عصاره آنتی اکسیدانی از برگ سبز چای مشخص میشود.
موثر، ایمن و طبیعی
از عصاره برگ سبز چای و بخصوص EGCG در مواد
آرایشی برای مثال محافظ در برابر نور خورشید به منظور جلوگیری یا کاهش میزان آسیب
به بافتها در اثر رادیکالهای آزاد استفاده میشود. قرار گرفتن در معرض نورUV ،
باعث افزایش تعداد رادیکالهای آزاد در پوست میشود که میتواند باعث آسیب به DNA
شود. رادیکالهای آزاد به فرآیند پیر شدن، تحلیل رفتن در اثر بیماریهای مزمن نظیر
بیماریهای قلبی، التهاب مفاصل و سرطان مربوط میشود.
آنتی اکسیدان موجود
در برگ سبز چای ایرانی مادهای ارزشمند محسوب میشود که از بدن در برابر انواع
رادیکالهای آزاد محافظت میکند.
ویتامین E میتواند به ترمیم پراکسید لیپیدهای
به وجود آمده به وسیله رادیکالهای آزاد کمک کند اما از بهوجود آمدن آنها جلوگیری
نمیکند. ملاتونین میتواند از تأثیرات رادیکالهای هیدروکسید جلوگیری کند اما
نمیتواند رادیکالهای اکسیژن را به دام بیندازد. کاتچینهای برگ سبز چای نه تنها
میتوانند از پراکسیداسیون لیپیدها جلوگیری کنند بلکه میتوانند رادیکالهای
هیدروکسید و اکسیژن را به دام بیندازند.
علاوه بر خصوصیات فوق، عصاره برگ
سبز چای و به خصوص EGCG در داروسازی، مواد آرایشی، روغنهای ضروری و پلاستیکها
برای بستهبندی غذا بهطور گستردهای کاربرد دارند. هیدروکسی آنیزولبوتیله (BHA)
که یک آنتیاکسیدان مصنوعی است، پرکاربردترین آنتیاکسیدان در جهان است؛ اما به
دلیل خصوصیت سرطان زایی آن، کاربرد آن در بسیاری از کشورها محدود و ممنوع شده است.
توکوفرول (ویتامین E) یک آنتیاکسیدان از منابع طبیعی است. این ماده سرطانزا
نیست، اما خصوصیت چربی دوستی آن، کاربردش را محدود میکند. بنابراین، نیاز به
آنتیاکسیدانهای موثر، ایمن و طبیعی احساس میشود.
ایجاد تحول در صنعت چای
کشور
مطالعات نشان میدهند پلی فنلهای ضد التهابی موجود در عصاره برگ سبز
چای، بعضی از اثرات مضر قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش را کاهش دهد. خصوصیات
معجزهآسای برگ سبز چای و عصاره آن موجب شد، پژوهشکده توسعه صنایع شیمیایی ایران
وابسته به جهاددانشگاهی اقدام به انجام طرح استخراج آنتیاکسیدان ضدسرطان EGCG در
مقیاس آزمایشگاهی و بنچ (مقیاس بین نیمه صنعتی و آزمایشگاهی) کند. در این تحقیق
آنتیاکسیدان EGCG جهت مصارف غذایی، بهداشتی آرایشی و دارویی استخراج و خالصسازی
شد.
به گفته جعفری جید، در این تحقیق از برگ سبز چای ایرانی موجود در
باغهای چای کشورمان در منطقه فومنات استفاده شده است. این نوع از برگ سبز چای
بیشتر، از گونه camellia sinesis بوده که دارای سر شاخههای کوچک به رنگ سبز تیره
است. مقدار کل کاتچینهای برگ سبز چای ایرانی در 3 فصل برداشت بهار، تابستان و
پاییز استخراج و اندازهگیری شد. سپس از سوی 4 حلال استن، استونیتریل، اتانول و آب
در دماها و درصدهای حجمیمختلف حلال، مقدار کاتچینهای برگ سبز چای استخراج و
اندازهگیری شد. تا شرایط بهینه دمایی و حلالی جهت استخراج حداکثر میزان کاتچین
تعیین شود. در نهایت توسط امواج ماوراء صوت اقدام به خالصسازی آنتیاکسیدانEGCG و
تولید عصاره آنتیاکسیدانی ضد سرطانی غنی از EGCG میشود.
جعفری جید درخصوص
امواج اولتراسونیک که در این تحقیق استفاده شده است میگوید: این امواج، امواج صوتی
اطلاق میشود که فرکانس آنها بیشتر از حداکثر فرکانس قابل شنیدن گوش انسان باشد
(یعنی F>16KHZ). این امواج میتوانند بهعنوان آسیاب کننده مواد گیاهی به کار
روند.
استخراج با کمک حلال از مواد خشک شده یک فرآیند 2 مرحلهای میباشد
که شامل: خیساندن مواد گیاهی در حلال به منظور کمک به متورم شدن و فرآیند آبگیری
وانتقال جرم ترکیبات قابل حل از ماده به حلال به وسیله نفوذ و فرآیندهای اسمزی
میشوند.
امواج ماوراء صوت به متورم شدن و هیدراتهشدن کمک میکنند، لذا به
افزایش قطر حفرهها در دیواره سلولی منجر میشوند که این امر به فرآیند نفوذ و
انتقال جرم کمک میکند. هردو مرحله فوق در برابر امواج ماوراء صوت حساس هستند.
امواج ماوراء صوت اندیس تورم را که عبارت است از جذب آب به وسیله ماده
گیاهی، در طی قرار دادن در معرض امواج ماوراء صوت افزایش میدهند. مقدار استخراج
تحت شرایط امواج ماوراء صوت بسیار بیشتر از هم زدن مکانیکی میباشد. افزایش میزان
تورم در بافت گیاهی در بعضی موارد میتواند دیوارههای سلولی را بشکند که به فرآیند
استخراج کمک میکند. استفاده از میلههای صوتی که به طور مستقیم وارد مخلوط واکنش
میشوند، از موثرترین روشهای انتقال انرژی صوتی میباشد که در این طرح از این روش
استفاده شده است.
در حال حاضر بیش از 40 محصول بر پایه برگ سبز چای در سطح
دنیا به بازار عرضه شده است. امید است با دستیابی به این فناوری و وفور ماده اولیه
(برگ سبز چای) در کشور، ایران به یکی از بزرگترین صادرکنندگان محصولات سودمند
غذایی و تولید دارویی و بهداشتی آرایشی بر پایه برگ سبز چای ایرانی تبدیل شود.
استخراج این آنتیاکسیدان از برگ سبز چای ایرانی و کاربرد آن در محصولات
غذایی، دارویی و بهداشتی آرایشی در قالب طرحی به سرپرستی مهندس عباس جعفریجید و با
همکاری مهندس علی ذاکری و مهندس علی ضیاءالدینی انجام شده است و میتواند تحول
شگرفی در صنعت چای کشور ایجاد کند.
سلول های خورشیدی
کریستال سیلیکون سی-اس آی
سی-اس آی، اصلیترین ماده تجاری در تولید سلولهای خورشیدی است و به اشکال مختلفی استفاده می شود: سیلیکون های تک کریستالی ، سیلیکون های چند کریستالی و سیلیکون لایه نازک .تکنیکهای مرسوم برای تولید کریستالین سیلیکون شامل : روش چوکرالسکی، روش محدوده شناور و روشهای دیگری نظیر ریختهگری می باشد. زدودن ناخالصیها از سیلیکون اهمیت بسیاری دارد. این عمل با کمک تکنیکهایی چون منفعل سازی سطح ( با تابش هیدروژن به یک سطح ) و گترینگ ( یک روش شیمیایی که با حرارت دادن ناخالصیها را از سیلیکون بیرون می کشد ) صورت می پذیرد .با اینکه سلولهای خورشیدی با سیلیکون کریستالی ، از سال 1954 وجود داشته اند ، ابتکاری جدید رو به گسترش دارد . سلولهای جدیدی همچون ( ای دبلیو تی ) ، ( سیس ) از این دسته اختراعات نو هستند .
سلولهای خورشیدی با لایه نازک
این نوع سلولها از لایه های بسیار نازک مواد نیمه هادی استفاده می کنند که ضخامت آنها چند میکرومتر است. این لایه روی یک صفحه نگاه دارنده که از مواد ارزان مانند شیشه ، پلاستیک یا فولاد زنگ زن ساخته شده ، قرار می گیرد. نیمه هادیهای بکاررفته در لایه های نازک عبارتند از : سیلیکون بی شکل ( آمورف ) ( آ-س آی) ، سی آی اس و تلورید کادمیم ( سی دی-تی ای ) . سیلیکون آمورف ، ساختار کریستالی مشخص ندارد و تدریجاٌ با قرار گرفتن در برابر نور از بین رفته وکیفیت ابتدایی خود را از دست می دهد. منفعل سازی به کمک هیدروژن می تواند این اثر را کاهش دهد . از آنجائی که مقدار مواد نیمه هادی بکار رفته در لایه نازک بسیار کمتر از سلولهای پی وی معمول است، هزینه تولید سلولهای نازک نیز به میزان قابل ملاحظهای کمتر از سلولهای خورشیدی سیلیکون کریستال است .
فن آوریهای گروه سه و پنج
این فنآوریهای فتوولتائیک که بر اساس عناصر شیمیایی گروههای سه و پنج جدول تناوبی ایجاد شده اند، بازده تبدیل انرژی بسیار بالایی را چه در نور عادی و چه در نور متمرکز شده، از خود نشان می دهند. سلولهای تک کریستالی این دسته معمولاٌ از آرسنید گالیم ساخته می شود. آرسنید گالیم می تواند همراه با عناصری مانند ایندیم ، فسفر و آلومینیوم ، تشکیل آلیاژهای نیمه رسانایی بدهد که با مقادیر مختلف انرژی نور خورشید کار میکنند .
تجهیزات چند تایی با بهره وری بالا
در این روش، سلولهای خورشیدی تکی بر روی همدیگر قرار می گیرند تا میزان دریافت و تیدیل انرژی خورشیدی بیشینه شود. لایه بالایی بیشترین مقدارا انرژی را از نور دریافت کرده و مابقی را عبور میدهد تا جذب لایه های بعدی بشوند. بیشتر فعالیتهای این زمینه از آرسنید گالیم و آلیاژهای آن استفاده می کند. همچنین از سیلیکون آمورف ، سی آی اس و فسفید ایندیم گالیم نیز بهره گرفته می شود . با وجود آنکه سلولهای متشکل از دو بخش ساخته شده است، اما بیشترین توجه به سلولهای با سه اتصال و چهار اتصال است. در این انواع ، موادی چون ژرمانیم که کمترین میزان انرژی نور را نیز دریافت می کند، در پایینترین لایه استفاده می شود .
ساخت سلولهای خورشیدی
فاکتورهای متفاوت و مهمی در تولید سلولهای خورشیدی مطرح هستند. مواد نیمه رسانا عموماٌ با ناخالصیهای مانند بورون یا فسفر تقویت می شوند تا محدوده فرکانسهای نور را که به آن پاسخ می دهند، گسترش دهد. عملیات دیگری که انجام می شود، شامل منفعل سازی سطحی مواد و بکارگیری پوششهای ضد انعکاس می باشند . محبوس کردن واحد کامل پی وی در یک پوسته محافظ، گام مهم دیگری در فرآیند تولید است.
سلولهای خورشیدی پیشرفته
دیدگاههای پیشرفته گوناگونی مسأله سلولهای خورشیدی را مورد بررسی قرار می دهند. سلولهای خورشیدی حساس شده با رنگ ، سلولهایی هستند که از یک لایه دیاکسید تیتانیوم آغشته به رنگ به جای مواد نیمه رسانایی که در بیشتر سلولهای خورشیدی برای ایجاد ولتاژ استفاده میشود، استفاده میکنند. چون دی اکسید تیتانیوم به نسبت ارزانتر است، در حال حاضر میتوان از سلولهای خورشیدی پیشرفته تری مانند سلول های خورشیدی پلیمری ( پلاستیکی ) – که مولکولهای کربنی بسیار بزرگی دارند – و سلولهای فوتوالکتروشیمیایی که از آب در مجاورت نور خورشید مستیماٌ هیدروژن تولید می کنند ، نام برد .
توازن اجزاء سیستم
باس شامل همه چیز در یک سیستم فوتولتالیک می شود . این مسأله میتواند در ساختارهای پایهای، تجهیزات ردیابی ، باتریها ، الکترونیک قدرت و دیگر تجهیزات مورد توجه قرار بگیرد.
امروزه ما میدانیم که خورشید نزدیکترین ستاره به سیاره زمین است. بدون خورشید، امکان ادامه زندگی بر روی این سیاره وجود ندارد. هر روز ما از انرژی خورشید به طرق مختلف استفاده میکنیم. زمانیکه لباسهای خیس را روی طناب آویزان میکنیم، گرمای خورشید باعث خشک شدن آنها میشود.
گیاهان برای تولید غذا از نور خورشید استفاده میکنند. سپس حیوانات، گیاهان را به عنوان غذا میخورند. و همانطوریکه در فصل 5 گفتیم ، تجزیه گیاهان در صدها میلیون سال قبل باعث تولید ذغال سنگ، نفت و گاز طبیعی گردید که امروزه ما از آنها استفاده میکنیم . بنابراین، سوختهای فسیلی در واقع از میلیونها سال قبل نور خورشید را در خود ذخیره نمودهاند. خورشید و سایر ستارگان بطور غیر مستقیم نقش مهمی را در تولید کلیه انرژیها، بازی میکنند. حتی منشاء تولید انرژی هستهای مربوط به یک ستاره است. زیرا اتمهای اورانیوم در اثر نووا (انفجار یک ستاره) بوجود آمدند.
کاربردهای سلول های خورشیدی
آب گرم خورشیدی
در دهه 1890 در سرتاسر امریکا از آبگرمکنهای خورشیدی برای گرم کردن آب استفاده میشد. آنها مزیت بیشتری نسبت به کورههای زغال سوز و چوب سوز داشتند. در آن زمان از گاز مصنوعی حاصل از ذغال نیز برای گرم نمودن آب استفاده میگردید، اما قیمت آن 10 برابر قیمت گاز طبیعی امروز بود. قیمت برق حتی اگر در شهر شما وجود داشت بسیار گران بود.
در آن زمان بسیاری از خانهها از آبگرمکنهای خورشیدی استفاده میکردند. در سال 1897، حدود 30 درصد از خانههای شهر پاسادانا ، واقع در شرق لسآنجلس ، مجهز به آب گرمکنهای خورشیدی بودند. با پیشرفتهای مکانیکی صورت گرفته، سیستمهای خورشیدی در آریزونا، فلوریدا و خیلی دیگر از مناطق آفتابی ایالت متحده نیز مورد استفاده قرار گرفت. در تصویر ، آب گرمکن خورشیدیی را میبینید که در سال 1911 در روی سقف خانهای در دره پومونا (Pomona) ، واقع در کالیفرنیا، نصب گردید
تا سال 1920، دهها هزار عدد از این آب گرم کنهای خورشیدی به فروش رسیده بود. اما بعد از این سال، مخازن بزرگ نفت و گاز طبیعی در غرب ایالت متحده کشف شد. با در دسترس قرار گرفتن سوختهای فسیلی ارزان ، آنها جایگزین سیستمهای خورشیدی شدند.
امروزه، مردم مجدداً شروع به استفاده از آب گرم کنهای خورشیدی کردهاند. در حال حاضر تنها در ایالت کالیفرنیا، بیش از نیم میلیون آب گرم کن خورشیدی وجود دارد. این آب گرمکنها در مراکز تجاری و منازل استفاده میشود.
همانطوریکه در تصویر میبینید ، از این آبگرمکنها برای استخرهای شنا نیز استفاده میگردد. صفحاتی که بر روی سقف ساختمان نصب شدهاند دارای یک سری لولههای آب هستند. زمانیکه اشعه خورشید به این صفحات و لولهها برخورد میکند، آب داخل لوله ها گرم شده و از آن میتوان برای پرکردن استخر استفاده نمود.
تولید برق از طریق گرمای خورشید
از انرژی خورشیدی نیز میتوان جهت تولید برق استفاده نمود. بعضی از نیروگاههای خورشیدی، مانند نیروگاههایی که در صحرای مووجاو (Mojava) ، در ایالت کالیفرنیا ، قرار دارد (رجوع به تصویر)، دارای آینه بسیار خمیده ای به نام طشتک سهمی شکل (Parabolic Trough) است که نور خورشید را بر روی لوله ای ، که به طرف نقطه مرکزی در بالای خمیدگی آینه ادامه مییابد، متمرکز میکند. آینه، نور خورشید را به روی لوله متمرکز کرده و آنرا آنقدر گرم میکند که میتواند باعث جوشش آب بصورت بخار گردد. سپس از این بخار میتوان برای چرخش توربین و در نتیجه تولید برق استفاده نمود. در نیروگاه خورشیدی صحرای مووجاو، در ایالت کالیفرنیا، از چند ردیف آینه خورشیدی استفاده شده است. این نوع نیروگاهها را نیروگاههای حرارت خورشیدی می نامند. نیروگاههای صحرای مووجاو برای تولید برق 350000 خانه طراحی شدهاند.
مشکل اصلی در استفاده از این نوع نیروگاهها این است که آنها صرفاً در زمان تابش خورشید کار میکنند. بنابراین در روزهای ابری و شبها، این نیروگاهها نمیتوانند انرژی تولید کنند. بعضی از نیروگاهها دارای فن آوری دوگانه هستند، بدین ترتیب که در روز از انرژی خورشیدی و در شب و روزهای ابری از گاز طبیعی برای جوشاندن آب و در نتیجه تولید برق استفاده می کنند.
نوع دیگری از نیروگاههای خورشیدی برای تولید برق، نیروگاه برج مرکزی نام دارد (رجوع به تصویر). در بالای برج این نیروگاه، 1800 آینه چرخان نصب شده که نور خورشید را منعکس میکنند. این آینهها را « heliostats » مینامند که در تمام روز در حال چرخش و حرکت بوده تا رو به خورشید قرار گیرند. نور انعکاس یافته باعث گرم شدن سیالی در مرکز آینه میشود. حال ، این سیال گرم می تواند باعث جوشش آب و تولید بخار شده ، و در نتیجه توربین ژنراتور را به گردش در آورد. این نیروگاه آزمایشی ، خورشیدی II نام دارد. شروع کار این نیروگاه به اوایل دهه 1980 بر میگردد، اما اکنون با استفاده از فن آوری جدید بازسازی گردیده است.
این نیروگاه برای تأمین برق 10000 خانه طراحی شده است. طبق گفته کارشناسان با احداث نیروگاههای برج مرکزی بزرگتر میتوان برق 100000 تا 200000 خانه را تامین نمود.
سلولهای خورشیدی یا انرژی فتوولتایی
با استفاده از سلولهای خورشیدی ، مستقیماً میتوان از نور خورشید برق تولید نمود. سلولهای خورشیدی را سلولهای فتوولتایی یا به اختصار PV نیز مینامند. از این نوع سلولها در ماشین حساب یا حتی فضا پیما استفاده میشود.
اولین بار آنها در دهة 1950 در ماهواره های فضایی ایالت متحده مورد استفاده قرار گرفتند. این سلولها از سیلیکون (نوع خاصی از ماسه مذاب) ساخته شدهاند.
زمانیکه نور خورشید به سلولها برخورد می کند، الکترونها آزاد شده و به سمت صفحه جلویی (رنگ آبی تیره) حرکت میکنند (به تصویر توجه کنید) . بدین ترتیب یک الکترون اضافی بین جلو و عقب صفحه تولید میشود. زمانیکه دو صفحه توسط یک رابط مثل سیم بهم وصل میشوند ، جریان برق بین قطب مثبت و منفی برقرار می گردد.
مجموعهای از سلولهای خورشیدی در یک واحد فتوولتایی چیده شده و مجموعه ای از واحدهای فتوولتایی نیز بصورت آرایهای در کنار هم قرار می گیرند (به تصویر توجه کنید) .
بعضی از آرایه ها بر روی وسایل ردیابی نصب شده که بتوانند نور خورشید را در تمام طول روز دنبال کنند . انرژی الکتریکی بدست آمده از سلولهای خورشیدی را مستقیماً میتوان استفاده نمود. از این انرژی میتوان برای روشنایی منازل و وسایل برقی، و نیز مراکز تجاری استفاده نمود. انرژی خورشیدی را میتوان در باتریهایی ذخیره نمود و از آن برای روشنایی تابلو علائم کنار جاده ها در شب استفاده کرد. همچنین این انرژی را میتوان در باتری ذخیره کرده و در تلفن های سلولی که در کنار جاده ها نصب میشود، استفاده نمود . بعضی از ماشینها نیز بطور آزمایشی از سلولهای فتوولتایی استفاده می کنند. این نوع ماشین ها نور خورشید را مستقیماً به انرژی تبدیل کرده و موتور الکتریکی را به حرکت می اندازند.
اکثر ما زمانیکه در خصوص انرژی خورشیدی فکر میکنیم، تصویری از ماهواره های فضایی در ذهنمان نقش می بندد. در تصویر، صفحات خورشیدیی که بیرون از ماهواره قرار گرفته اند را می بینید.
« و خدا به زنبور عسل وحی کرد که از کوهها و درختان و سقفهای رفیع منزل گیرید * سپس از میوه های شیرین (حلاوت گلهای خوشبو) تغذیه کنید و راه پروردگارتان را به طاعت پوئید آنگاه از درون آنها شربتی شیرین به رنگهای مختلف بیرون آید که در آن شفای مردمان است در این کار نیز آیت قدرت خدا برای متفکران پدیدار است.* »
سوره نحل آیات 68و69
عسل بهترین غذای دنیا
عسل را زنبور از شهد گیاهان مختلف با غلیظ کردنشان درست میکند . به غلط در بین عوام معروف است که عسل مدفوع زنبور میباشد و حال آنکه زنبور شهد جمع آوری شده از گل را در کیسه بسیار تمیزی که داخل بدنش قرار دارد ذخیره نموده و پس از حمل به کندو از راه خرطوم در داخل سلولها میگذارد. این موجود تمیز برای دفع مدفوع همیشه به خارج از کندو پرواز کرده و پس از دفع آن به داخل بر میگردد تا خانه خود را آلوده نکند ، در نتیجه نه تنها عسل مدفوع زنبور نیست بلکه هیچ رابطه ای هم بین عسل و مدفوع زنبور وجود ندارد. رنگ و طعم عسل بسته به شهد گیاهی که از آن استحصال شده متفاوت است و طیف رنگ آن همانگونه که در آیات قرآن ذکر شده از بی رنگ ،زرد روشن،کهربایی،قرمز وتیره متغیر است.
ترکیبات شیمیایی عسل:
در ترکیب عسل بیش از 181 ماده مختلف وجود دارد اما اساس عسل از گلوکز،فروکتوز و مونوساکاریدها(قندهای ساده) ساخته شده است یعنی حدود9/99-95 درصد از مواد جامد آن را این قندها تشکیل میدهند .این قندهای ساده در بدن بلافاصله جذب می شوند در حالی که قندهای با مولکول بزرگتر (دی ساکارید ها) مثل قند چقندر یا نیشکر پیش از جذب در خون در روده های باریک تحت تاثیر آنزیمهایی باید به قندهای ساده تجزیه شوند تا جذب شوند.
این خاصیت جذب سریع قندهای ساده ی موجود در عسل به خون در درمان بیماری های زیادی موثر است.
آنزیمها و ویتامینهای عسل:
برخی پژوهندگان خاصیت استثنایی دارویی و غذایی عسل را به وجود آنزیمهای فراوان در آن نسبت می دهند. چرا که عسل مملو از آنزیمهای فراوان نظیر انورتاز(ساکاراز) ، دیاستاز (که باعث رس کردن عسل می شود) ، گلوکز اکسیداز ، کاتالاز و لیپاز می باشد. عسل محتوی ویتامینهای زیادی مثل B1 ، B2 ، B3 ، B5 ، B6 ، K ، E ، C ، کاروتن و غیره است . یک کیلو گرم عسل تا 5/1 میلیگرم ویتامین B2 ، 5/1 میلیگرم ویتامین B1 ، 2 میلیگرم B3 ، 1 میلیگرم B5 ، 5 میلیگرم B6 و 45-30 میلیگرم ویتامین C دارد .
درمان سرماخوردگی
در مورد سرماخوردگی عسل به عنوان داروی خوراکی به کار گرفته می شود. کلا عسل به دلیل اینکه خلط آور و ضد سرفه می باشد ترشحات نایژه را رقیق ساخته و عملکرد مخاط را بهبود می بخشد .
درمان بیماریهای لوله گوارشی
عسل به دلیل داشتن قندهای مونوساکارید ، جذبی سهل و سریع دارد و در مواقعی که دستگاه گوارشی به خوبی عمل خود را انجام نمی دهد منبع انرژی ایده آلی می تواند باشد .عسل به خاطر اثرضد التهابی و به خاطر ویسکوزیته ی خود در معده با اسید مخلوط شده غلظت آن را کاهش داده و در درمان زخم معده می تواند کمک کند .
عسل خالص باعث کشته شدن بسیاری از باکتریهای بیماریزای روده ای می شود .
عسل در درمان بیماریهای کلیوی
عسل را بویژه برای کاهش شدت درد کلیه توصیه می نمایند و این اثر را مربوط به این می دانند که در عسل پروتئین به مقدار کمی وجود دارد و تقریبا در آن نمک نیست ، اینها دو ماده ای هستند که نقش مخالفی در عوارض کلیوی دارند . ضمن اینکه یکی از خواص عسل مدر بودن آن می باشد. اثرات درمان سنگ کلیه و سنگ مثانه و همینطور درمان پروستات را هم به عسل نسبت می دهند .
عسل در درمان زخمها و بیماریهای پوستی
عسل را به عنوان یکی از ترکیبات فرآورده های پوستی برای زیبایی هم مصرف می کنند . چون می تواند پوست را مرطوب نگه دارد و اثر ضد باکتریایی عسل را در درمان سوختگیها و زخمهای پوستی از اهمیت خاصی برخوردار کرده است .
عسل ناقل هیچگونه بیماری و میکروبی نیست
میکروبها و موجودات تک سلولی به سه علت نمی توانند در عسل ادامه بقاء دهند .
1- به علت PH اسیدی عسل که به طور متوسط 9/3 می باشد .
2- به علت فشار اسمزی عسل به این ترتیب که به سرعت آب داخل سلول موجود تک سلولی را جذب کرده و موجود از بین می رود .
3- به علت وجود اینهیبین عسل که عبارت است از تجمع H2O2 (آب اکسیژنه) به دلیل فعالیت آنزیم گلوکز اکسیداز در عسل .
البته به غیر از این سه عامل عوامل ضد باکتری دیگری نیز در عسل وجود دارد .
رس کردن ( شکرک زدن ) عسل:
معمولا عموم مردم تصور می کنند که عسلی که رس کرده و به حالت بلور و جامد در می آید عسلی است که توسط شکر تولید شده ، اما این تصور اشتباه است . در واقع علت رس کردن و جامد شدن عسل آنزیمی به نام دیاستاز است که مولکول های موجود در عسل را به هم پیوند داده و با ایجاد یک مولکول بزرگ باعث تغییر ساختار مولکولی و در نتیجه از مایع به جامد تبدیل شدن عسل می شود که این فرآیند ابتدا به صورت دانه دانه شدن عسل (که به غلط در بین مردم شکرک زدن گفته می شود) سپس خمیری شدن آن و در نهایت به جامد شدن کامل عسل می انجامد.
عسلهای تقلبی که بدون استفاده از زنبور عسل و با غلیظ کردن آب شکر ، اضافه کردن اسانس به آن و ... تولید می شود هیچگاه به صورت جامد درنمی آید . اما نوع دیگر عسل نا مرغوب عسلی است که توسط خوراندن محلول آب و شکر به زنبور عسل تولید می شود که در این حالت به علت آنکه زنبور عسل به آن دیاستاز اضافه می کند امکان شکرک زدن یا رس کردن را دارد اما این نوع عسل از خواص موجود در شهد گلها که عمده خواص دارویی عسل است محروم می باشد.
آیا عسل خالص طبیعی علامت مشخصه خاصی دارد؟
در کل شناسایی عسل مرغوب تنها توسط آزمایشگاه ممکن است البته عواملی مانند طعم ، بو و مزه که باید نشانگر شهد گیاهی باشد که عسل از آن تولید شده است در شناسایی عسل طبیعی نقش دارد اما هیچگاه به طور دقیق مشخص کننده نیست .
سایر نشانه هایی که در عوام معروف شده متأسفانه فاقد ارزش تشخیصی می باشد لذا توصیه می شود که عسل را از تولید کنندگان قابل اعتماد تهیه نمایید .
منابع :
زنبور عسل و پرورش آن دکتر نعمت ا… شهرستانی
محصولات زنبور عسل دکتر محمد رضا لاهیجی - دکتر ثریا معصومی